Ερώτηση- Απάντηση στη Βουλή με Θέμα: "Εισαγωγή μαθήματος Σεξουαλικής Αγωγής στην εκπαίδευση"

ΕΡΩΤΗΣΗ:

ΒΟΥΛΗ  ΤΩΝ   ΕΛΛΗΝΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Αριθμ. Πρωτ. ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ: 8797

Ημερομ. Καταθέσεως: 22-3-2013

ΣΥΡΙΖΑ

ΕΝΩΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ

22.03.2013

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον κ. Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού

 Θέμα: Εισαγωγή μαθήματος Σεξουαλικής Αγωγής στην εκπαίδευση

Στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ μάθημα σεξουαλικής αγωγής ενταγμένο στο σχολικό πρόγραμμα, όπως συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες εδώ και αρκετές δεκαετίες. Κατά τα τελευταία χρόνια στα ελληνικά σχολεία η σεξουαλική αγωγή εντάσσεται στο πρόγραμμα της αγωγής υγείας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και διεξάγεται μόνο με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών, εκτός ωρολογίου προγράμματος, και με εθελοντική συμμετοχή των μαθητών/τριών. Με τη μείωση των

θέσεων υπευθύνων σχολικών δραστηριοτήτων σε μία ανά βαθμίδα ανά Περιφερειακή Ενότητα η διαδικασία αυτή υποβαθμίζεται όλο και περισσότερο. Στο Λύκειο υπάρχει η δυνατότητα να αναπτυχθεί το θέμα σε ένα δίωρο, μέσα από τις ερευνητικές εργασίες με την εποπτεία του σχολικού συμβούλου, ακόμα και χωρίς επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, οι οποίοι/ες είναι αναγκασμένοι/ες απλώς να συμπληρώνουν το ωράριο τους με αυτόν τον τρόπο. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί το θέμα να αναπτυχθεί κυρίως στο πλαίσιο της «ευέλικτης ζώνης» και των σχολικών δραστηριοτήτων, ελάχιστοι/ες εκπαιδευτικοί όμως αναλαμβάνουν τέτοια πρωτοβουλία, φοβούμενοι/ες ποικίλες αντιδράσεις.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι οι έφηβοι και οι έφηβες της χώρας μας να παραμένουν, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, χωρίς επαρκή και ακριβή πληροφόρηση.

Οι γνώσεις τους σχετικά με το θέμα προέρχονται στην πλειονότητα τους από το διαδίκτυο, τα περιοδικά, την τηλεόραση και συχνά από την πορνογραφία. Το αποτέλεσμα είναι η παραπληροφόρηση και -σε μεγάλο βαθμό- η άκριτη αποδοχή προτύπων σεξουαλικής συμπεριφοράς στα οποία κυριαρχεί η εμπορευματοποίηση του ανθρώπινου σώματος, η βία, ο σεξισμός και η ομοφοβία.

Παράλληλα,  όπως έχει ανακοινωθεί επανειλημμένα σε συνέδρια παιδικής και εφηβικής  γυναικολογίας   στη   χώρα   μας,   η   ηλικία  έναρξης  της  σεξουαλικής δραστηριότητας μειώνεται (είναι κάτω των 16 ετών για το 30% των εφήβων) ενώ σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις δεν χρησιμοποιούνται ή χρησιμοποιούνται επισφαλείς αντισυλληπτικές μέθοδοι. Ως συνέπεια των ανωτέρω, οι κυήσεις στην εφηβεία αυξήθηκαν από 5,3% των κυήσεων το 1974 σε 10,3% το 1992, ποσοστό που παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις μέχρι σήμερα. Από αυτές η πλειοψηφία καταλήγει σε τεχνητή διακοπή, καθώς έχουν γίνει κατανοητές από την κοινωνία οι συνέπειες της ολοκλήρωσης της κύησης σε αυτές τις ηλικίες. Αντίστοιχα ελλιπής είναι η χρήση από τους/τις εφήβους προστασίας από τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα.

Επειδή, όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «Η σεξουαλική υγεία είναι μία κατάσταση σωματικής, συναισθηματικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας (well-being) που συνδέεται με τη σεξουαλικότητα, δεν είναι απλά η απουσία νόσου, δυσλειτουργίας, ή αναπηρίας. Η σεξουαλική υγεία απαιτεί μία θετική και με σεβασμό προσέγγιση της σεξουαλικότητας και των σεξουαλικών σχέσεων καθώς επίσης τη δυνατότητα να έχει κανείς απολαυστικές και ασφαλείς σεξουαλικές εμπειρίες, ελεύθερες από εξαναγκασμό, διακρίσεις ή βία. Για να αποκτηθεί και να διατηρηθεί η σεξουαλική υγεία θα πρέπει να γίνονται σεβαστά και να προστατεύονται τα σεξουαλικά δικαιώματα όλων των ανθρώπων».

Επειδή, η σωστή πληροφόρηση των εφήβων αποτελεί προϋπόθεση για να ασκήσουν τα σεξουαλικά τους δικαιώματα υπεύθυνα, με αλληλοσεβασμό και συναισθηματική πληρότητα, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο ούτε την υγεία του/της συντρόφου τους ούτε τη δική τους,

Επειδή, το σημαντικότερο μέσο αλλαγής των στερεοτυπικών αντιλήψεων της κοινωνίας μας είναι μια ευαισθητοποιημένη εκπαίδευση, η οποία αντιλαμβάνεται την κοινωνική πραγματικότητα, προωθεί την ισότητα και αφήνει χώρο στον αυτοπροσδιορισμό και τη διαφορετικότητα, καταπολεμώντας την ομοφοβία και τρανσφοβία, ώστε να προλαμβάνονται φαινόμενα εκφοβισμού (bullying).

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Τι μέτρα σκοπεύει να πάρει ώστε η σεξουαλική αγωγή να αναβαθμιστεί και

να παρέχεται συστηματικά και αποτελεσματικά τόσο στην πρωτοβάθμια όσο

και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση;

2. Τι μέτρα σκοπεύει να πάρει για την επαρκή επιμόρφωση της εκπαιδευτικής

κοινότητας  σε  θέματα  σεξουαλικής  διαπαιδαγώγησης  των παιδιών  και

εφήβων;

Οι ερωτώντες

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Μαρούσι, 10-4-2013

Αρ.Πρωτ. 49239/ΙΗ ΕΞ

41398 εισ

ΠΡΟΣ :Τη Βουλή των Ελλήνων

Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου,

Τμήμα Ερωτήσεων

ΚΟΙΝ : Βουλευτές κ.κ.

(Όπως Πίνακας Αποδεκτών)

(Δια της Βουλής των Ελλήνων)

ΘΕΜΑ : «Απάντηση στην Ερώτηση με αριθμό 8797/22-3-2013»

Απαντώντας στην Ερώτηση με αριθμό 8797/22-3-2013, την οποία κατέθεσαν οι ως άνω κ.κ. Βουλευτές, σχετικά με την εισαγωγή του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής στην εκπαίδευση σας κάνουμε γνωστά τα ακόλουθα:

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.ΠΑ), ευαισθητοποιημένο σε θέματα που αφορούν την πρόληψη και προαγωγή της Υγείας των μαθητών/τριών, υλοποιεί προγράμματα Αγωγής Υγείας στα σχολεία, με έμφαση σε έναν από τους   βασικούς   άξονες, οποίος αποτελεί   και    τη θεματολογία  κορμού «Διαπροσωπικές  σχέσεις Ψυχική Υγεία». Ο άξονας  αυτός  επικεντρώνεται  στην επεξεργασία   ψυχοκοινωνικών παραγόντων που τη   συμπεριφορά, αναλύεται σε τρεις υποάξονες: «ο εαυτός μου, η σχέση μου με τους άλλους, η σχέση μου με το περιβάλλον». Ειδικότερα, τα προγράμματα που πραγματοποιούνται προσεγγίζουν θέματα όπως: σεξουαλική αγωγή, διαπροσωπικές σχέσεις (με εκπαιδευτικούς, γονείς, συνομηλίκους), ισότητα των φύλων, διαφυλικές σχέσεις, «σχέσεις» με αγνώστους-«μαθαίνοντας να λέμε όχι», σεξουαλική παρενόχληση, σεξουαλική κακοποίηση, σωματική κακοποίηση, διαχείριση συγκρούσεων, ρατσισμός, βία μέσα από το Διαδίκτυο, παιδική εκμετάλλευση και ενδοοικογενειακή βία.

Σκοπός των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας είναι η προάσπιση, η βελτίωση και η προαγωγή της ψυχικής, της σωματικής και της κοινωνικής υγείας των μαθητών/τριών, αφενός με την ανάπτυξη των ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων τους και αφετέρου με την αναβάθμιση του κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντος τους.

Για τα θέματα αυτά έχουν παραχθεί από το Υ.ΠΑΙ.Θ.ΠΑ, εκπαιδευτικά υλικά με θέμα «Ψυχική Υγεία - Διαπροσωπικές Σχέσεις», «Στηρίζομαι στα πόδια μου», «Προάγοντας την ψυχική και συναισθηματική υγεία» και « εργαλείο   στήριξης   τωναγωγής και προαγωγής της υγείας», ως και των μαθητών που συμμετέχουν σε προγράμματα πρόληψης.

Το Υ.ΠΑΙ.Θ.ΠΑ, βάσει της κείμενης νομοθεσίας έχει αναπτύξει ένα εθνικό εκπαιδευτικό δίκτυο Αγωγής Υγείας, αποτελούμενο από τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας και Σχολικών Δραστηριοτήτων σε κάθε Δ/νση Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπ/σης και τους εκπαιδευτικούς, που εφαρμόζουν προγράμματα Αγωγής Υγείας στα σχολεία, το οποίο πλαισιώνεται από τους Συμβουλευτικούς Σταθμούς Νέων (Σ.Σ.Ν.),  με στόχο να συμβάλλει ουσιαστικά στην πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων που εκδηλώνονται στο χώρο του σχολείου. Με την αρ. 93007/Γ7/10-08-2012 Υπουργική Απόφαση, προκηρύχθηκε η πλήρωση των θέσεων των  59   Σ.Σ.Ν. και  βάσει  της  αρ.   93008/Γ7/10-08-2012  στελεχώθηκαν και λειτουργούν στις Δ/νσεις Εκπ/σης της χώρας.

Οι   Σ.Σ.Ν. υπάγονται   διοικητικά   στην   αρμοδιότητα των αντιστοίχων   Δ/νσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και παρέχουν τις υπηρεσίες τους προς τους μαθητές τόσο της Δευτεροβάθμιας όσο και της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Έργο των Σ.Σ.Ν. είναι:

Α) Η εφαρμογή, στήριξη και παρακολούθηση προγραμμάτων Αγωγής Υγείας για τους μαθητές, η παραγωγή και διανομή εκπαιδευτικού υλικού, η συνεχής ενημέρωση -επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα αυτών που εφαρμόζουν σχετικά προγράμματα καθώς και η αξιολόγηση σε τακτά χρονικά διαστήματα των αποτελεσμάτων εφαρμογής των προγραμμάτων σε επίπεδο σχολείου και νομού.

Β) Οι Σ.Σ.Ν. έχουν τη δυνατότητα εντοπισμού, διάγνωσης, βραχείας ψυχολογικής παρέμβασης και παραπομπής των περιπτώσεων μαθητών που χρήζουν ιδιαίτερης ψυχολογικής αντιμετώπισης, εξαιτίας γονεϊκής συμπεριφοράς, που παραβιάζει βάναυσα τα δικαιώματα τους. Στο πλαίσιο αυτό, παρέχουν και Συμβουλευτική Γονέων. Παράλληλα ασκούν προληπτική παρέμβαση στο πλαίσιο στήριξης της οικογένειας και κινητοποίησης των λοιπών κοινωνικών φορέων μέσω του σχολείου.

Γ) Η ευαισθητοποίηση της ευρύτερης κοινότητας σε θέματα Αγωγής Υγείας. Οι Σ.Σ.Ν. μπορούν να συμβάλλουν στην ευαισθητοποίηση της κοινότητας οργανώνοντας και συντονίζοντας ομιλίες, συζητήσεις, δραστηριότητες και με τη διανομή εντύπου και λοιπού υλικού.

Επίσης, για την εφαρμογή προγραμμάτων Αγωγής Υγείας αναπτύσσονται συνεργασίες των σχολικών μονάδων με αρμόδιους και συναρμόδιους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, με Ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευση, την τοπική αυτοδιοίκηση, και κυρίως τις κατά τόπους υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, σωματεία, κοινωφελή ιδρύματα, συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων κ.τ.λ..

Ειδικότερα, όσον αφορά σε θέματα Σεξουαλικής Αγωγής, το Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α. συνεργάζεται με τα Κέντρα Οικογενειακού Προγραμματισμού των Δημόσιων Νοσοκομείων και τα Περιφερειακά Κέντρα Υγείας για την διοργάνωση ενημερωτικών παρεμβάσεων σε όλες τις σχολικές μονάδες της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιούνται σεμινάρια επιμόρφωσης εκπαιδευτικών με σκοπό την ενημέρωση τους σχετικά με την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των μαθητών.

Σημειώνεται ότι αναφορά σε θέματα σχετικά με τη σεξουαλική αγωγή γίνεται στα

μαθήματα της Βιολογίας και της Οικιακής Οικονομίας.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ Π. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ