Ο ιπτάμενος Ολλανδός πέταξε για πάντα
- - - ο - - -
Ο αέρινος Γιόχαν Κρόιφ, ο άνθρωπος που άλλαξε το ποδόσφαιρο, έχασε από τον πιο δύσκολο αντίπαλο. Εφυγε από τη ζωή νικημένος από τον καρκίνο σε ηλικία 68 ετών. Αυτός που είχε πει ότι πρακτικά είναι αθάνατος…
«Κατά μια έννοια, είμαι μάλλον αθάνατος». Το είχε πει σχολιάζοντας την κληρονομιά του στο ποδόσφαιρο. Ο Γιόχαν Κρόιφ, ο άνθρωπος που άλλαξε το λαοφιλέστερο άθλημα, έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 68 ετών.
Η οικογένειά του ανακοίνωσε την Πέμπτη το μεσημέρι τον θάνατό του, ζητώντας από όλους να σεβαστούν το πένθος της αυτές τις στιγμές. Ο Κρόιφ πέθανε δίπλα στους συγγενείς του στη Βαρκελώνη. Στις αρχές του περασμένου φθινοπώρου είχε κάνει γνωστό ότι πάσχει από καρκίνο στους πνεύμονες – μια άλλη κληρονομιά, αυτή του τσιγάρου, κάπνιζε λένε ακόμα και στα αποδυτήρια. Αυτή η αρρώστια ήταν ο μοναδικός αντίπαλος που τελικά δεν μπόρεσε να ντριπλάρει στη ζωή του.
H είδηση του θανάτου προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση. Ο Κρόιφ ήταν συνυφασμένος με το ποδόσφαιρο. Το όμορφο ποδόσφαιρο. Οχι το υπολογιστικό, αυτό που θυσιάζει την ποιότητα για χάρη της νίκης. Αλλά το ποδόσφαιρο της δεξιοτεχνίας. Της έκπληξης. Που τελικά χτίζει και τους γνήσιους θριάμβους.
Η Μπαρτσελόνα, η ομάδα που τον υιοθέτησε ως δικό της, τόσο ως ποδοσφαιριστή όσο και ως προπονητή – για της το ανταποδώσει ο Κρόιφ με γκολ, νίκες, τίτλους και αλλαγή μιας ολόκληρης φιλοσοφίας – τον αποχαιρέτησε λέγοντας ότι «θα σε αγαπάμε πάντα».
We'll always love you, Johan. Rest in peace— FC Barcelona (@FCBarcelona) March 24, 2016
https://t.co/OOKLgPnAyv
«Ηταν ο καλύτερος όλων των εποχών» είπε για τον Ολλανδό ο σπουδαίος Μισέλ Πλατινί, που είχε συνυπάρξει μαζί του στα ευρωπαϊκά γήπεδα, προτού αλλοτριωθεί από τον παραγοντισμό.
Δεν είναι εύκολο να πεις και να γράψεις κάτι για τον Κρόιφ. Είναι σαν να κάθεσαι σε ένα βουνό από δημοσιεύματα και να υποκρίνεσαι ότι αυτό το βουνό δεν υπάρχει. Είναι η ιστορία μιας ιδιοφυίας. Είναι η ιστορία του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού ονείρου. Είναι η ιστορία του ποδοσφαίρου.
Τα βιογραφικά στοιχεία είναι τα χιλιοειπωμένα, αλλά αξίζουν πάντα την αναφορά μέσα από αυτό το πρίσμα της ιδιοφυίας, του ονείρου και της μπάλας.
Γεννημένος το 1947 στο Αμστερνταμ, μέσα στα χαλάσματα που είχε αφήσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Κρόιφ βρήκε τον δρόμο του και ξέφυγε από την απόλυτη φτώχεια, μέσα από την μπάλα. Στα 12 του, ζήτησε από τη μητέρα του, η οποία τον ζούσε έχοντας πιάσει δουλειά ως καθαρίστρια στο «Ντε Mέερ», την έδρα του Αγιαξ, να φροντίσει να τον πάρουν στην ομάδα: «Αυτοί, δίπλα, δεν έχουν ιδέα από μπάλα», λέγεται ότι της είπε.
Η μάνα, όπως κάθε μάνα, παρακάλεσε. Ξανά και ξανά. Και οι υπεύθυνοι του Αγιαξ δέχτηκαν να τον δοκιμάσουν. Τον είδαν και γέλασαν: λιπόσαρκος θα διαλυόταν στην πρώτη σύγκρουση με αντίπαλο. Φυσικά διαψεύστηκαν. Από έφηβος ο Κρόιφ ήταν ένας ποδοσφαιριστής που δεν είχε ξαναδεί όχι μόνο το Αμστερνταμ ή η Ολλανδία, αλλά ο κόσμος ολόκληρος.
Ο Κρόιφ υπήρξε μια ποδοσφαιρική ιδιοφυία. Η αέρινη και απέριττη επαφή του με την μπάλα ήταν μοναδική, σχεδόν ποιητική. «Το να παίξεις ποδόσφαιρο, είναι πολύ απλό. Αλλά το να παίξεις απλό ποδόσφαιρο, είναι το δυσκολότερο πράγμα που υπάρχει» είχε πει. Λόγια μιας ιδιοφυίας.
Ως ιδιοφυία ήταν δύσκολος. Δεν ήσουν φίλος του. Ούτε καν όταν πανηγύριζες μαζί τα Κύπελλα Πρωταθλητριών. Το 1973, με τον Αγιαξ να είναι ήδη αδιαφιλονίκητος βασιλιάς της Ευρώπης και διαφημιστής του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου, οι συμπαίκτες του αποφάσισαν με ψηφοφορία να του αφαιρέσουν το περιβραχιόνιο του αρχηγού.
Στα 26 του χρόνια ο Κρόιφ πήρε την απόφαση να φύγει από την ομάδα των παιδικών του ονείρων, να εγκαταλείψει τη θρυλική φανέλα με το Νο14 και να πάει στην Μπαρτσελόνα.
Οι Καταλανοί τον λάτρεψαν. Λογικό. Τους έδωσε τη δυνατότητα να ορθώσουν το ανάστημά τους απέναντι στο κράτος του δικτάτορα Φράνκο και να ταπεινώσουν τη μισητή Ρεάλ Μαδρίτης. Υπάρχει και ληξιαρχική πράξη αυτής της καταλανικής αφύπνισης: 17 Φεβρουαρίου 1974, η ημέρα που η Μπαρτσελόνα, καθοδηγούμενη από τον Ολλανδό με το Νο9, διέλυσε τη Ρεάλ στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» με το εμφατικό 0-5.
«Αυτός τα άλλαξε όλα, μας έκανε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να κάνουμε τα πάντα» έχει περιγράψει ο Τσάβι, αστέρας της ύστερης Μπαρτσελόνα. Ο Πεπ Γκουαρντιόλα, προπονητής σήμερα της Μπάγερν Μονάχου και ζωντανός θρύλος της Μπάρτσα, συμφώνησε: «Του λέγαμε “μα αυτούς δεν τους έχουμε κερδίσει”. “Θα τους κερδίσουμε!” απαντούσε. “Μα, δεν μπορούμε να πάρουμε το πρωτάθλημα”, του λέγαμε. “Θα το πάρουμε” απαιτούσε εκείνος».
Οταν του υποδείκνυαν την οικονομική ευρωστία του αντιπάλου εκείνος απαντούσε: «Γιατί δηλαδή δεν μπορώ να κερδίσω μία πιο πλούσια ομάδα; Δεν είδα ποτέ μία τσάντα με λεφτά να σκοράρει».
Ως ποδοσφαιριστής, ο Κρόιφ κατέκτησε σχεδόν τα πάντα. Μοναδικό απωθημένο του, το Παγκόσμιο Κύπελλο. Το άγγιξε αλλά δεν το έφτασε, το καλοκαίρι του 1974 στο Μόναχο, όταν η Ολλανδία έχασε στον τελικό από τη Δυτική Γερμανία του μεγάλου Φραντς Μπεκενμπάουερ. «Ηταν η πρώτη φορά που όλοι μιλούσαν για την ομάδα που έχασε» είχε πει ο ίδιος ο Κρόιφ. Τώρα ο Μπεκενμπάουερ τον αποχαιρετά σοκαρισμένος.
Ich bin geschockt. Johan #Cruyff ist tot. Er war nicht nur ein sehr guter Freund, sondern wie ein Bruder für mich. pic.twitter.com/aGA2zuuBak— Franz Beckenbauer (@beckenbauer) March 24, 2016
Οι ύμνοι των αντιπάλων του έρχονται να σφραγίσουν το μεγαλείο του. «Ενας από τους μεγάλους του παιχνιδιού, ένας τρομακτικός αντίπαλος. Γιόχαν, δεν θα ξεχαστείς» έγραψε στο facebook η Γιουβέντους, η Μεγάλη Κυρία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, που τον βρήκε απέναντί της στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1973 στο Βελιγράδι.
Ακόμη και αυτή η Ρεάλ Μαδρίτης την οποία πρώτα αμφισβήτησε και έπειτα κατατρόπωσε – και ως παίκτης και ως προπονητής – εξέδωσε ανακοίνωση, την οποία μάλιστα υπέγραψε ο πρόεδρος Φλορεντίνο Πέρεθ: «Ενας θρύλος του ποδοσφαίρου, ένας μύθος του αθλητισμού έφυγε. Θέλω να εκφράσω τη βαθύτατη θλίψη μου για τον θάνατο του Γιόχαν Κρόιφ και να μεταφέρω για λογαριασμό όλης της Ρεάλ Μαδρίτης και όλων των φίλων της τα συλλυπητήριά μας και την αγάπη μας στην Μπαρτσελόνα και ειδικότερα στη σύζυγό του και τα παιδιά του. Ηταν ένας εξαιρετικός παίκτης που σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή για αυτό και σήμερα είναι μια ημέρα πολύ θλιβερή για όλον τον κόσμο του ποδοσφαίρου».
Ο Κρόιφ ολοκλήρωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα το 1984 στα 37 του. Οταν τον Μάιο του 1983, η διοίκηση του Αγιαξ (στον οποίο είχε επιστρέψει) του ξεκαθάρισε ότι τα λεφτά που ζητούσε ήταν πάρα πολλά για έναν 36χρονο ποδοσφαιριστή, εκείνος πήγε και υπέγραψε στη μισητή Φέγενορντ. Για να αποδείξει ότι ένας μεγάλος παίκτης, μπορεί να νικήσει και τον χρόνο. Και πήρε το νταμπλ στην Ολλανδία.
Δύο χρόνια μετά, έγινε προπονητής.
Πρώτα στον Αγιαξ (1986-1987) και αμέσως μετά στην Μπαρτσελόνα. Και αν στο Αμστερνταμ κατέκτησε τίτλους (μεταξύ αυτών το Κύπελλο Κυπελλούχων στo OAKA τον Μάιο του 1987) , στη Βαρκελώνη έγραψε Iστορία. Οχι μόνο για τα τρόπαια που χάρισε στην Μπαρτσελόνα (μεταξύ τους και το παρθενικό στην ιστορία του συλλόγου Κύπελλο Πρωταθλητριών, στο Γουέμπλεϊ το 1992), αλλά επειδή καθόρισε τη μοίρα της, οργανώνοντας την περίφημη Ακαδημία της, τη Μασία, και θέτοντας τις βάσεις και τις αρχές για τη δημιουργία μιας ομάδας που προσφέρει συστηματικά στον κόσμο μπάλα σπάνιας ποιότητας.
«Τεχνική δεν είναι να μπορείς να κλοτσάς την μπάλα 1.000 φορές. Ο καθένας μπορεί να το κάνει αν προπονηθεί. Και να δουλέψει μετά στο τσίρκο. Τεχνική είναι να μπορείς να πασάρεις την μπάλα με τη μία, με τη σωστή ταχύτητα και στο σωστό πόδι του συμπαίκτη σου», έλεγε. Σας θυμίζει μήπως τον Λιονέλ Μέσι;
Είναι η κληρονομιά του Κρόιφ. Του ανθρώπου που ψηφίστηκε τρεις φορές καλύτερος ποδοσφαιριστής στην Ευρώπη, που κατέκτησε σχεδόν τα πάντα. Που κατά μία έννοια, όντως είναι αθάνατος.
Πηγή: http://www.protagon.gr/epikairotita/44341090132-44341090132